کلید مینیاتوری
راهنمای خرید کلید یا فیوز مینیاتوری سه فاز و تک فاز:
کلید مینیاتوری (فیوز مینیاتوری، تیپ B ،C ،D ،K ،Z، تک فاز، سه فاز) وسیلهای است که اجازه عبور جریان الکتریکی بیشتر از جریان اسمی در مدار را نمیدهد و در صورت رخ دادن این اتفاق برای جلوگیری از بروز اتصال کوتاه در مدار به صورت خودکار جریان الکتریکی را قطع میکند. در واقع این محصولات با انجام دادن وظیفه بسیار مهمی که بر عهده دارند از بروز حوادث ناگوار مثل آتش سوزی در مدار جلوگیری میکنند و باعث افزایش طول عمر مصرف کنندهها یا وسایل برقی مختلف میشوند. امروزه در زمان ساختمان سازی به منظور افزایش ایمنی در ساختمان از لوازم مختلفی استفاده میشود که در سیستم برق یکی از اصلیترین این لوازم انواع کلید مینیاتوری است. برای اطلاع از قیمت و خرید کلید یا فیوز مینیاتوری تک فاز و سه فاز در ادامه با ما همراه باشید.
کلید یا فیوز مینیاتوری چیست؟
کلید مینیاتوری یا MCB نوعی کلید الکترونیکی خودکار محسوب میشود که در برابر خطای اتصال کوتاه و جریان اضافه بار از مصرفکننده حفاظت میکند. به دلیل عملکرد خودکار، این کلید پس از قطع شدن دوباره به مدار باز میگردد. این کلیدها قابل تنظیم نیستند و به صورت مغناطیسی و حرارتی می توانند عمل کنند.
اجزای تشکیل دهنده کلید مینیاتوری:
تمامی نمونههای مختلف این محصول با ساختار مشابه ساخته میشوند که به شرح زیر است:
- بدنه: جنس بدنه این محصولات از پلاستیک تزریقی است که از ورود هرگونه گرد، خاک یا رطوبت به داخل دستگاه جلوگیری میکند. همچنین این محصولات به گونه ای طراحی میشوند که در برابر ضربه و هرگونه فشار مستقیم مقاوم باشند.
- اتصالات: در تمامی مدلها اتصالات ثابت و متحرک وجود دارد.
- اهرم: وسیلهای است که با استفاده از آن میتوان به صورت دستی جریان الکتریکی را قطع یا وصل کرد. این قطعه پلاستیکی کوچک نیز به صورتی طراحی شده است که بتوان بارها و بارها از آن استفاده کرد بدون این که آسیب خاصی بیند.
- ضامن مکانیکی: برای نگه داشتن اتصالات در زیر فنر دستگاه در حالت روشن استفاده میشود.
- بی متال: این وسیله با سنجش جریان بیشتر از جریان اسمی، حفاظت در برابر اضافه بار را انجام میدهد.
- مگنت: با آزاد کردن ضامن دستگاه در مقابل اتصال کوتاه از مدار محافظت میکند.
- جرقه گیر: به منظور کوچک کردن و خاموش کردن جرقههای الکتریکی بزرگ استفاده میشود.
کاربردهای کلید یا فیوز مینیاتوری:
شاید قبل از خرید کلید یا فیوز مینیاتوری سه فاز و تک فاز کنجکاو باشید با کاربردهای این محصولات بیشتر آشنا شوید. در یک توضیح کلی و مختصر میتوان وظایف زیر را برای کلید مینیاتوری نام برد:
- از این کلیدها میتوان برای قطع و وصل کردن جریان الکتریکی به صورت دستی استفاده کرد.
- اگر جریان عبوری از میزان جریان اسمی بیشتر بشود، بی متال داخل دستگاه در اثر گرم شدن خم شده و ضامن را آزاد میکند که در نتیجه جریان در مدار قطع میشود.
- اگر در مدار اتصال کوتاهی رخ دهد، این جریان ناگهانی ضامن کلید را آزاد میکند که در نتیجه آن جریان الکتریکی قطع میشود.
- انتهای خط توزیع سیستم های ولتاژ ضعیف
- حفاظت مدارات موتورهای الکتریکی
- حفاظت مدارات PLC
- در ورودی تابلو برق های خانگی
- حفاظت از قطعات نیمه هادی
- سیستم های گرمایشی
- حفاظت مصارف روشنایی ساختمان ها
- حفاظت از مدارات ترانسفورماتورهای الکتریکی
- کاربردهای صنعتی مثلاً مدارات قدرت موتور ها و ترانسفورماتور ها
- همراه با کلید حفاظت جان برای قطع کردن جریان نشتی مدارات
نحوه عملکرد فیوزهای مینیاتوری:
- عملکرد الکترو مغناطیسی: در مدارها، اتصال کوتاه نوعی خطا محسوب میشود که در صورت اتفاق افتادن جریان بسیار زیادی از مدار عبور میکند و باعث ایجاد حرارت بسیار زیاد و شوک بالا به مدار میگردد. اتصال کوتاه گاهی نیز میتواند باعث آتش سوزی و از بین رفتن مدار و مصرف کننده شود در نتیجه ضروری است که وسیلهای به منظور تشخیص و محافظت از مدار برای جدا کردن بخش آسیب دیده از قسمت سالم آن به کار برده شود. این وسیله کلید مینیاتوری است که جریان اتصال کوتاه را به کمک یک سیم پیچ با تعداد دور کم و قطر بالا تشخیص میدهد.
- عملکرد بی متال: دو قطعه فلز نیمه هادی یا بی متال وظیفه تشخیص جریان اضافه بار در کلید مینیاتوری را به عهده دارند بدین صورت که هر چه جریان بیشتری از طریق مصرف کننده کشیده شود دمای فلز بالاتر میرود در نتیجه خم شده و ارتباط مدار به کلی قطع میگردد. کلیدهای مینیاتوری رنج قطع محدودی از ۲ تا ۱۰۰ آمپر دارند در نتیجه به منظور حفاظت از بارهایی که جریان اتصال کوتاه بالایی دارند مناسب نیستند و در این گونه موارد از کلیدهای اتوماتیک کمپکت که جریان قطع اتصال کوتاه نسبتا بالاتری دارد، استفاده میشود.
روش انتخاب و خرید یک کلید یا فیوز مینیاتوری مناسب:
کلیدهای مینیاتوری تقسیمبندیهای متفاوتی دارند که بر اساس سرعت قطع و تعداد پل آنها انجام میگردد. برای انتخاب یک کلید مینیاتوری مناسب باید به نوع کاربرد و نوع حفاظت مورد نیاز مدار توجه کرد و کلیدی انتخاب کنید که به جز قطع تمام جریانهای ناخواسته، حفاظت مورد نیاز سیستم را نیز فراهم کند. این کار از وارد شدن خسارتهای جبران ناپذیر به تجهیزات و به خطر انداختن جان افراد جلوگیری میکند.
دستههای مختلف کلید مینیاتوری:
این کلیدها با توجه به محدوده قطع جریانشان در دو دسته تندکار و کندکار موجود هستند. کلیدهای تندکار، محدوده قطع جریان نسبتاً کمی دارند و در صورت احساس اضافه جریان با تأخیر خیلی کم، مسیر جریان اضافه را قطع میکنند. در مقابل آنها کلیدهای کند کار محدوده قطع جریان بیشتری داشته و سرعت قطع آنها نسبت به مدل تندکار پایینتر است. اما این کلیدها تاخیر عمل بیشتری دارند در نتیجه در اضافه جریان بیشتری فرمان قطع را صادر میکنند. از کلیدهای مینیاتوری کند کار بیشتر برای حفاظت از مدارات موتوری استفاده میشود چون در این مدارها جریان راه اندازی بالاست و تاخیر در عملکرد این کلید ها باعث میشود تا جریان موتور به محض راه اندازی قطع نشود.
کلید مینیاتوری تیپ B:
کلید مینیاتوری تیپ B تندکار: این نوع کلید که به آن تیپ روشنایی نیز گفته میشود در تجهیزاتی تعبیه میشود که ضریب اتصال کوتاه پایینتری دارد. از آنجا که سرعت این کلیدها بالا است با تشخیص اضافه بار فورا جریان مدار را قطع میکنند. از دیگر مزایای این کلیدها این است که در جریان اضافه بار لحظهای بین ۳ تا ۵ برابر جریان نامی و در زمانی مشخص، جریان خروجی را قطع میکنند. از کلید تیپ B به منظور مصارف خانگی مانند روشنایی و سیستمهای IT و TN استفاده میشود.
کلید مینیاتوری تیپ C:
کلید مینیاتوری تیپ C کندکار: این مدل کلید مینیاتوری به تیپ موتوری نیز معروف است و کاربرد آن بیشتر در مصارف خانگی و موتوری مثلاً موتورهای القایی و موتورهایی با توان کم و جریانهای راه اندازی پایین یا مثلاً پمپهای آب خانگی است. محدوده قطع جریان این نوع کلید نسبت به تیپ B بیشتر میباشد و مدارا در جریانهای اضافه بار بین ۵ تا ۱۰ برابر جریان نامی قطع میکنند.
کلید مینیاتوری تیپ D:
کلید مینیاتوری تیپ D خیلی کندکار: از این مدل کلید مینیاتوری که به تیپ ترانسفورماتوری یا ترانسفورمری نیز معروف است برای بارهایی با ضریب اشباع بالا مانند ترانسفورماتورها، دستگاههای X_Ray در بیمارستان و یا دستگاههای جوش استفاده میشود. محدوده قطع جریان این کلیدها بیشتر از باقی تیپها میباشد و بین ۱۰ تا ۲۰ برابر جریان نامی است. باید به این نکته توجه کرد که این مدل کلید را نباید در کاربردهای خانگی استفاده کرد زیرا هیچ حفاظتی را برای ما فراهم نمیکند. در واقع این کلید به منظور استفاده در تجهیزاتی با جریان نوسان بالا طراحی شده است.
کلید یا فیوز مینیاتوری تیپ K:
کلید مینیاتوری تیپ K: این کلید مینیاتوری به تیپ قدرت نیز معروف است و از آن به منظور حفاظت در مدارات قدرت ترانسها و موتورها استفاده میشود. این نوع کلیدها نسبت به اضافه بار یا جریان اضافی در مقایسه با نوع D حساسیت بیشتری داشته و در صورت بیشتر شدن جریان از ۸ تا ۱۰ برابر جریان نامی با سرعت بالایی عمل کرده و مدار را قطع میکنند. این تیپ کلید برای موتورهای زیر بار، مدارات سلفی و بارهای موتوری با جریان هجومی بالا مناسب است.
کلید مینیاتوری تیپ Z:
حساسترین تیپ از خانواده کلیدهای مینیاتوری هم این کلید میباشد که به آن تیپ حساس نیز میگویند. این کلید در سریعترین زمان ممکن جریان اتصال کوتاه و جریان اضافه بار را که بین ۲ تا ۳ برابر جریان نامی است، قطع میکند. از آنجا که این کلیدها جریانهای نشتی ضعیف را نیز احساس میکنند معمولاً از آنها در مدارهای ارزشمند با حساسیت بالا و همچنین به منظور حفاظت مدارات PLC و بردهای الکترونیکی استفاده میشود.
در تصویر زیر خلاصهای از خصوصیات قطع تیپهای مختلف کلید مینیاتوری را مشاهده میکنید:
تجهیزات جانبی کلیدهای مینیاتوری:
کنتاکت کمکی، کنتاکت کمکی خطا، رله آندر ولتاژ تریپ تریپ و قفل وضعیت کلید مینیاتوری از تجهیزاتی هستند که همراه با کلید مینیاتوری به کار میروند.
دسته بندی کلید های مینیاتوری بر اساس تعداد پل یا ورودی و خروجی:
1: کلید مینیاتوری تک پل یا SP
2: کلید مینیاتوری دو پل یا DP
3: کلید مینیاتوری است پل یا TP
4: کلید مینیاتوری سه پل + نول یا TPN+3PN
5: کلید مینیاتوری چهار پل یا 4P
البته لازم است بدانید که نوع چهارم و پنجم این کلیدها از لحاظ ظاهری شبیه هم هستند با این تفاوت که در مدل سه پل همراه با نول، پایه پل در یک پل جداگانه قرار داده شده است و هیچ حفاظتی برای آن صورت نمیگیرد و تنها به منظور قطع نول همراه با سه فاز است ولی در مدل مینیاتوری ۴ پل روی پایه پل نیز محافظ داریم.
کلیدهای مینیاتوری از لحاظ نوع AC یا DC دسته بندی میشود کلیدهای مینیاتوری DC را میتوان در مدارات AC به کار برد چون قطع در مدار AC راحتتر است اما برعکس این کار اصلاً مجاز نیست و ممکن است کلید نتواند در زمان مناسب جریان را در مدار قطع کنند. این اتفاق به مرور زمان موجب کم شدن عمر دستگاهها و تجهیزات میشود.
جریانهای کلید یا فیوز مینیاتوری:
در کلیدهای مینیاتوری دو جریان وجود دارد که هنگام انتخاب آن بسته به نوع کاربردای که دارد، متفاوت هستند. این جریانها شامل جریان لحظهای و جریان نامی میباشد.
جریان لحظهای: به جریانی که در یک لحظه کوتاه کلید مینیاتوری میتواند آن را تحمل کند جریان لحظه گفته میشود. بزرگی این جریان معمولاً بین ۳۰۰۰ تا ۶۰۰۰ آمپر است که روی کلید آن درج شده است.
جریان نامی: مقدار جریان مجازی که کلید میتواند در کار کرده طبیعی خود به طور مداوم و بدون قطع شدن تحمل کند جریان نامی گفته میشود. اگر جادویی عبوری از مدار از این عدد بالاتر برود، مدار توسط مینیاتوری قطع میشود.
انواع حفاظت کلیدهای مینیاتوری:
- حفاظت مغناطیسی از مدارات در مقابل اتصال کوتاه
- حفاظت از قسمت سالم مدار با جداسازی بخش آسیبدیده آن از سایر بخشها
- حفاظت از تجهیزات مدار مثلاً کابلها در مقابل آتش سوزی
- حفاظت حرارتی از مدار در مقابل اضافه بار
- حفاظت از جان افراد در مقابل تماس غیر مستقیم
معنی هر علامت روی کلیدهای مینیاتوری:
- شرکت سازنده
- سری ساخت یا نام خانواده کلید مینیاتوری توسط شرکت سازنده
- تیپ کلید مینیاتوری
- حداکثر جریان نامی قابل تحمل توسط کلید مینیاتوری یا همان آمپر
- نمایشگری کلید
- ولتاژ نامی کلیپ بر حسب ولت
- استاندارد کلید
- قدرت قطع کلید بر حسب آمپر
- شماتیک کلید مینیاتوری که تعداد پل و نوع اتصالی داخلی پایهها به هم و ورودی و خروجی کلید را نشان میدهد.
روش صحیح تست کلید مینیاتوری:
تست این کلیدها بسیار ساده است و لازم است ابتدا کلید مینیاتوری مطابق با نقشه اتصال آن در مدار بسته شود. سپس لازم است جریانی بیشتر از جریان مجاز آن به کلید وارد شود در صورتیکه کلید مینیاتوری سالم باشد، این جریان را قطع میکند.
جمع بندی:
به طور خیلی خلاصه، کلیدهای مینیاتوری نوعی وسیله حفاظتی الکتریکی قطع کننده جریان محسوب میشوند که مدارهای الکتریکی را در مقابل اضافه بار و اضافه جریان محافظت میکند. این کلیدها تیپهای متفاوتی دارند که از لحاظ کاربرد به تیپهای B, C, D, K و Z تقسیم میشود. از کلیدهای مینیاتوری بیشتر در تابلوهای برق صنعتی، منازل مسکونی، بخشهای صنعتی، شرکتها و ادارات و… استفاده میشود. این کلیدها به صورت اتوماتیک در صورت بروز خطر جریان را در مدار قطع میکند و عملکرد آنها به صورت مغناطیسی و حرارتی میباشد. برای اینکه کلید مینیاتوری مناسبی را انتخاب کنید باید به نوع کاربرد و نوع حفاظتی که نیاز دارید توجه کنید زیرا در صورت نامناسب بودن کلید خسارتهای زیادی به وسایل و تجهیزات و جان آدمها وارد میشود. از آنجا که استفاده از کلیدهای مینیاتوری مزایای زیادی دارد بهتر است تا به جای فیوز این کلیدها به کار برده شوند.
خرید کلید یا فیوز مینیاتوری تک فاز و سه فاز:
در زمان خرید انواع کلید مینیاتوری به علت کارکرد بسیار حساس و مهمی که دارند، حتماًً دقت داشته باشید که این محصولات را از فروشگاههای معتبر خریداری کنید. فروشگاه اینترنتی نفیس نور از معتبرترین فروشگاههای محصولات صنعت برق در کشور است.
در این فروشگاه برای خرید راحت و آسان خریداران عزیز محصولات مختلف با تنوع گسترده و کیفیت بالا موجود شده است. برای اطلاع از قیمت و خرید کلید مینیاتوری سه فاز و تک فاز شما همراهان گرامی میتوانید از طریق سایت فروشگاه اینترنتی نفیس نور اقدام کنید. با خرید بالای 300 هزار تومان از این فروشگاه ارسال رایگان به سراسر کشور را دریافت خواهید کرد. همچنین به منظور استعلام قیمت بروز این محصولات با کارشناسان ما تماس بگیرید.