اصول و روش نصب لوله برق

اصول و روش نصب لوله برق:

در زمان اجرای سیستم برق ساختمان یکی از مهمترین مراحل اجرا و نصب لوله های برق است که نیاز به رعایت نکات مهم و دقیقی دارد. در این متن تلاش کرده ایم اصول و روش نصب لوله برق را به صورت دقیق برای شما همراهان عزیز بررسی کنیم. اولین کار انتخاب سیستم لوله کشی است. سیستم های لوله باید متناسب با شرایط محیطی مورد نظر و رعایت مقررات مربوط به هر یک طراحی و اجرا شود. عمده ترین شرایط مختلف محیطی و نوع لوله کشی مورد مصرف در آن به قرار زیر است.

محیط های با شرایط عادی (محیط خشک)

در اینگونه محیط ها شرایط دما و رطوبت عادی است و معمولا ژاله زایی یا تعریق صورت نمیگیرد و هوا از رطوبت اشباع نمیشود مانند فضاهای اداری، تجاری و مسکونی خشک. در این نوع محیط ها طراحی و اجرای سیستم های لوله کشی تابع مقرارت عمومی لوله کشی برق بوده و استفاده از انواع لوله های استاندارد فلزی، غیرفلزی و قابل انعطاف و لوازم مربوط متناسب با مورد صرف مجاز است.

محیط های نمناک، مرطوب و گرم:

در محیط های نمناک وجود نم، ژاله زایی یا آثار شیمیایی و مانند آن ممکن است مانع کار صحیح وسایل الکتریکی شود مانند فضای آزاد، سردخانه، موتورخانه، گلخانه و غیره. در محیط های مرطوب علاوه بر وجود نم، دیوارها و کف ها برای نظافت، معمولا با آب تحت فشار شسته میشود مانند حمام، رختشوی خانه، کارواش، کارگاه های اتو کشی، کارخانه های لبنیات سازی و غیره. در محیط های گرم دمای بیش از 35 درجه سانتی گراد وجود دارد و معمولا شرایط محیط های نمناک و مرطوب نیز حاکم است مانند موتورخانه، کارخانجات فولاد سازی، شیشه سازی، ذوب فلز و غیره. سیستم لوله کشی توکار یا روکار در محیط‌های نمناک و مرطوب و همچنین در محیط‌های گرم تابع شرایط زیر خواهد بود:

1. لوله کشی و کابل کشی برق باید فقط با استفاده از لوله فولادی، لوله پلاستیکی سخت و کابل های دارای غلاف پلاستیکی، سربی و عایق بندی معدنی انجام شود.
2. تجهیزات به کار رفته در این محیط ها باید مجهز به اتصالات مخصوص مربوط به نوع سیمکشی مورد استفاده باشد تا از نفوذ رطوبت به درون لوله ها و تجهیزات ( چراغ ها، جعبه تقسیم ها، کلیدها، پریزها، وسایل مصرف کننده و غیره ) جلوگیری شود.
3. کلیه لوازم و تجهیزات به کار رفته در این گونه محیط ها باید از درجه حفاظت برخوردار باشند. در محیط های نمناک، لوازم و تجهیزات باید از نوع ضد ترشح آب با درجه حفاظت IP44 باشد. در محیط های مرطوب باید از نوع ضد آب تحت فشار با درجه حفاظت حداقل IP45 باشد. کلیه لوازم باید از نوع حفاظت شده در برابر زنگ زدگی و خوردگی باشد. همچنین قطعات فلزی به کار رفته در تاسیات از جمله لوله های فولادی باید دارای پوشش ضد زنگ باشد.

اصول و روش نصب لوله برق

محیط های ویژه:

سیستم لوله کشی برق در محیط های ویژه که به علت شرایط محیطی خاص یا عملکردی، از نظر ایمنی مخاطره آمیز بوده یا تاثیر نامناسبی بر نحوه کار تجهیزات، وسایل و لوازم دارد باید بر اساس مقررات وِیژه مربوط به هریک طراحی و اجرا شود. این قبیل محیط ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• محیط های درمانی مخاطره آمیز همچون اتاق های عمل، کاتتریزاسیون قلب،زایمان، مراقبت های ویژه
• محیط های مخاطره آمیز در سیلوها و پالایشگاه ها
• محیط های محل استقرار تاسیسات مربوط به شبکه های کامپیوتری و مراکز کامپیوتر
• استخرهای شنا و حوضچه ها

هماهنگی لوله کشی و نصب تاسیسات برقی:

پیمانکار یا مجری تاسیسات برق به منظور ایجاد هماهنگی و احتراز از دوباره کاری باید قبلا نقشه های ساختمانی و مکانیکی را مورد بررسی و مطالعه دقیق قرار داده و ترتیب انجام عملیات مربوط به لوله کشی و نصب تاسیسات برقی را به نحوی فراهم نماید که با سایر فعالیت های ساختمانی هم آهنگ بوده و موجبات تداخل و تاخیر آن نشود. بدیهی است در صورتی که عملیات مذکور تغییراتی در نقشه ها ایجاد کند مراتب باید به واحد نظارت گزارش و پس از تایید اجرا شود. تمامی سیم کشی های داخلی ساختمان ها، اعم از روکار یا توکار باید در داخل لوله های مخصوص برق یا مجاری ویژه این کار ( تراکتینگها ) متناسب با شرایط محیطی انجام شود و برای اجرای انشعاب ها، خم ها، زانوها، سه یا چهار راهه ها باید از وسایل و متعلقات استاندارد و مخصوص هر نوع لوله یا مجرا استفاده شود.

سیستم های لوله کشی:

سیستم های زیر باید توسط لوله های جداگانه و یا تقسیم بندی های متفاوت در داکت انجام شود:

• سیستم برق رسانی به پریزهای عمومی
• سیستم برق رسانی به پریزهای اظطراری
• سیستم برق رسانی به فن کویل ها
• سیستم روشنایی برق متناوب
• سیستم برق متناوب
• سیستم آنتن
• سیستم تلفن و فکس
• سیستم فراخوان
• سیستم دربازکن
• سیستم اعلام حریق
• سیستم صوتی

اصول و روش نصب لوله برق

مهمترین نکات نصب لوله های برق:

1. مجاری سیم کشی ها اعم از فلزی یا پلاستیکی، توکار یا روکار باید مجهز به جعبه تقسیم ها، جعبه انشعاب ها، قطعات اتصالی و انتهایی و انواع زانوهای مناسب و مخصوص به خود باشد. مجاری سیم کشی که از داخل آن علاوه بر سیم کشی های تاسیسات فشار ضعیف نیز عبور میکند، باید حداقل به یک دیواره جداکننده دو نوع سیم کشی مجهز باشد و این جدایی باید در سراسر مجرا و جعبه تقسیم  باقی بماند. مجاری فلزی باید به پیچ های مخصوص مقاومت الکتریکی بدنه مجهز باشد و در سراسر سیستم مجرا، بدنه ها به طور کامل به یکدیگر متصل و همگی به هادی حفاظتی تابلوی مربوط وصل شود.
2. تمامی لوله کشی های برق باید از تابلوی برق مربوط شروع و به جعبه تقسیم یا جعبه کلید و پریز ختم شود، بدین معنی که باقی گذاردن سرلوله به طور آزاد و یا با استفاده از سر چپقی برای ختم لوله مجاز نیست.
3. در مکان های نمناک و مرطوب کلیه اتصالی های مجراها و لوله ها باید در برابر رطوبت عایق و کلیه درپوش های جعبه تقسیم ها دارای واشر بوده و با پیچ به جعبه ها متصل شود.
4. در سیستم لوله کشی فلزی به منظور اجتناب از فعل و انفعالات گالوانیک باید حتی الامکان لوله های فلزی ناهمجنس مورد استفاده قرار نگیرد.
5. در مواردی که از لوله های غیر فلزی استفاده میشود باید کلیه لوازم اتصال آن نیز از همان نوع انتخاب شود.
6. خم کردن لوله های برق در صورت لزوم باید به گونه ای انجام شود که لوله ها زخمی نشده و قطر داخلی آن به طور موثر نقصان نیابد.
7. در مسیر لوله کشی بین دو نقطه اتصال مکانیکی مانند دو جعبه و یا یک جعبه و یک بوشن در صورتی که تعداد خم ها از چهار خم 90 درجه بیشتر گردد باید از جعبه کشش یا پول باکس استفاده شود.
8. لوله های له شده و زده دار نباید در لوله کشی مصرف شود، در هنگام نصب نیز باید دقت و مواظبت به عمل آید که لوله ها زخمی و معیوب نشود.
9. لوله ها باید در هنگام نصب خالی باشد و سیم ها یا کابل ها پس از پایان لوله کشی به داخل آن هدایت شود.
10. حداقل فاصله بین لوله های برق و سایر لوله های تاسیساتی از قبیل آب، بخار و گاز باید 15 سانتی متر باشد.
11. تغییر نوع لوله بدون تعبیه نوعی جعبه در محل تغییر مجاز نیست.
12. کلیه لوازم الکتریکی باید به طور مستقل روی دیوارها نصب شود و اتکایی به لوله های برق مجاور خود نداشته باشند.

اصول و روش نصب لوله برق

اصول لوله کشی برق توکار:

• در دیوارهای بتنی برای نصب و عبور لوله های برق باید هنگام قالب بندی محل لازم در نظر گرفته شود. کندن شیار روی این گونه دیوارها، یاسقف کف و بتنی پس از اتمام بتن ریزی مجاز نخواهد بود.
• در دیوارهای آجری، شیارکنی و یا جاسازی و ایجاد سوراخ برای نصب لوله های برق باید پس از کاهگل کاری و یا گچ و خاک دیوارها و یا سقف انجام شود. عمق این گونه شیارها باید به نحوی باشد که اولا بیش از نصف ضخامت دیوار برداشته نشود و ثانیاً سطح خارجی لوله نصب شده حداقل 1.5 سانتی متر زیر سطح دیوار قرار گیرد.
• تمامی جعبه های تقسیم، کشش و کلید و پریز باید به گونه ای نصب شود که لبه خارجی آن با سطح تمام شده دیوار کاملا هم سطح باشد.
• کاربرد لوله های خرطومی در سیستم توکار به هیچ وجه مجاز نمی باشد.
• لوله های توکار باید حداقل 15 میلی متر زیر سطح تمام شده دیوار یا سقف نصب شود.
• اتصالات بدون رزوه باید به طور محکم انجام شود.

لوله کشی روکار:

1. در سیستم لوله کشی روکار تمامی اتصالات باید از نوع پیچی باشد و به وسیله پیچ و مهره و بوشن و زانو و سه راه به یکدیگر متصل شود. محکم کردن لوله ها باید به وسیله لوازمی انجام گیرد که سبب زدگی و یا فرورفتگی آن نشود.
2. محل و فاصله بست های لوله های روکار به وسیله مهندس ناظر تاسیسات برق دقیقا در کارگاه تعیین میشود لیکن در هر حال فاصله بست ها نباید از 40 سانتی متر کمتر و از 100 سانتی متر بیشتر باشد.
3. لوله های برق در سقف کاذب نباید روی رابیتس نصب شود بلکه این گونه لوله ها را باید از سقف اصلی عبور داد. در صورتی که کلیه لوله های برق حتی المقدور از کف اتاق ها عبور داده شود از نظر آسیب دیدگی بیشتر مصون خواهد بود.
4. اتصال لوله کشی به دستگاه های دارای لرزش مثل موتور باید به کمک لوله های فولادی قابل انعطاف با بوش های مناسب که حداقل طول آن 20 سانتی متر باشد، انجام شود.
5. در لوله کشی روکار در صورتی که از لوله های فولادی سیاه استفاده شود، کلیه لوله ها، جعبه ها و سایر مسایل مربوط باید با یک دست رنگ ضد زنگ و یا رنگ ثانویه پوشانده شود.
6. در سیستم لوله کشی روکار در مکان های تر داخل ساختمان ها، لوله کشی روکار باید به نحوی انجام شود که بین تمامی لوله ها، جعبه ها و سایر لوازم مربوط به آن و دیوار یا سطح اتکایی حداق شش میلی متر فاصله وجود داشته باشد.

اصول و روش نصب لوله برق